Say nắng là tình trạng tăng nhiệt độ của cơ thể do tác động của nhiệt từ nắng nóng bên ngoài. Nói như thế có nghĩa là còn có những nguyên nhân từ môi trường xung quanh gây tăng nhiệt độ cơ thể mà không phải do nắng.
Thế nào là say nắng?
Say nắng là tình trạng tăng nhiệt độ của cơ thể do tác động của nhiệt từ nắng nóng bên ngoài. Nói như thế có nghĩa là còn có những nguyên nhân từ môi trường xung quanh gây tăng nhiệt độ cơ thể mà không phải do nắng, thí dụ : Nhiệt do hơi nóng khi ở gần các lò hấp, các đám cháy, thời tiết nóng hoặc có khi chỉ do mặc quần áo quá dày không thoát hơi được. Việc tập luyện quá mức gây đổ mồ hôi nhiều, đưa đến tình trạng kiệt nước trong cơ thể, cũng làm tăng nhiệt độ cơ thể. Tùy theo thân nhiệt tăng lên ít hay nhiều sẽ gây rối loạn đến các chức năng của các cơ quan như não bộ, tim, phổi, thận v.v.. Ở mức độ cao hơn sẽ gây choáng và có thể dẫn tới tử vong (khi thân nhiệt lên đến 41º5).
 |
Cần phân biệt say nắng với sốt, cả hai trường hợp đều là sự tăng thân nhiệt trong đó sốt có nguyên nhân từ bên trong cơ thể do trung tâm điều chỉnh nhiệt độ của cơ thể bị rối loạn.
Say nắng biểu hiện bằng những dấu hiệu gì? Tình trạng say nắng nguy hiểm như thế nào?
Một người khi đi ngoài nắng nóng sẽ bị tăng thân nhiệt từ thấp đến cao do tác động của nhiệt. Ở giai đoạn đầu, tình trạng này được biểu hiện bằng sự kiệt sức với các dấu hiệu sau: Da khô, nóng, hoa mắt, ù tai, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi, lả người. Nếu không được xử trí kịp thời sẽ đưa đến tình trạng nặng hơn: nhịp thở nhanh, mạch tăng, tình trạng lú lẫn, không kiểm soát được hành vi và ngất xỉu.
Nhiệt độ cơ thể tăng cao sẽ gây hại đến tất cả các cơ quan, nhất là não bộ.Tình trạng kiệt nước trong cơ thể do đổ mồ hôi, mất nước qua hơi thở và qua da cũng sẽ ảnh hưởng đến tuần hoàn máu, khiến cho huyết áp tụt và tim sẽ bị suy, có thể dẫn đến tử vong.
Cách xử trí khi bị say nắng?
Say nắng là một tình trạng cấp cứu, cần được xử trí càng sớm càng tốt.
Khi thấy một người đang đi ngoài nắng, bỗng choáng váng, mệt lả và sau đó ngất xỉu hoặc có biểu hiện thiếu nước như môi lưỡi khô, khát nước, nếp véo da nhăn chậm mất cần thực hiện ngay một số biện pháp để nhanh chóng hạ được nhiệt độ trong người bệnh nhân, đưa bệnh nhân ra khỏi cơn nguy ngập trong lúc chờ đợi đội cấp cứu chuyên nghiệp, bằng cách:
– Đưa ngay bệnh nhân vào nơi có bóng mát,
– Cởi bỏ bớt quần áo và quạt mát cho bệnh nhân
– Lau mát cho bệnh nhân nếu có thể được ( có thể ngâm hoặc tắm cho bệnh nhân trong nước.)
– Nếu bệnh nhân còn tỉnh hoặc hồi tỉnh lại, cho bệnh nhân uống từng ngụm nước.
 |
Trong quá trình làm mát bệnh nhân, nếu thấy bệnh nhân bị lạnh run thì giảm bớt biện pháp này, vì tình trạng run lạnh của bệnh nhân sẽ làm tăng nhiệt độ cơ thể (lưu ý không được hạ quá thấp nhiệt độ của bệnh nhân vì có thể gây ra tình trạng giảm thân nhiệt cũng nguy hiểm không kém gì tình trạng tăng thân nhiệt).
– Nếu bệnh nhân bị ngưng tim ngưng thở do suy tim hay suy hô hấp , thực hiện ngay phương pháp hồi sức bằng hô hấp nhân tạo, hà hơi thổi ngạt miệng-miệng, xoa bóp – Chuẩn bị chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế.
Làm thế nào để phòng tránh say nắng?
Để phòng tránh say nắng, chúng ta cần lưu ý một số điều sau đây:
1. Không phơi nắng quá lâu. Nếu công việc cần phải làm ngoài nắng thì phải uống nước đầy đủ. (Lưu ý khát nước là biểu hiện của thiếu nước, do đó cần bổ sung nước đều đặn không đợi đến lúc khát mới uống) .
2. Khi làm việc hoặc đi ngoài đường trong điều kiện nhiệt độ bên ngoài cao hơn nhiệt cơ thể , cần đội mũ, mặc quần áo kín để giữ thân nhiệt không bị tăng cao do hậu quả của sự trao đổi nhiệt, tránh phơi trần( vì sự thoát mồ hôi sẽ nhiều hơn khiền cơ thể nhanh chóng bị kiệt nước.)
 |
3. Không để trẻ em ngồi lâu trong xe dưới ánh nắng, mà không có chạy máy điều hòa không khí.
4. Các cơ sở xí nghiệp cần kiểm tra vệ sinh về nhiệt môi trường và có biện pháp làm giảm nhiệt nhất là trong những thời điểm thời tiết nóng như hiện nay.
* Lưu ý: người lớn tuổi, trẻ em dễ bị say nắng hơn trong cùng một điều kiện nắng nóng. Tuy nhiên, say nắng cũng có thể xảy ra ở những người thanh niên khỏe mạnh khi phải làm việc hoặc tập luyện ngoài nắng.
Theo khoe24h
