Phình động mạch não – một bệnh lý nguy hiểm

Khái niệm phình động mạch não: Phình động mạch não là tổn thương phình ra bất thường tại một hoặc nhiêu vị trí của động mạch não, tạo thành một điểm yếu dễ vỡ.

Khi phình mạch vỡ ra sẽ gây chảy máu vào khoang dưới nhện chứa dịch não tủy bao quanh tổ chức não gây chảy máu dưới nhện. Chảy máu dưới nhện là bệnh lý nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao nhất trong các nhóm bệnh đột quỵ não.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Trước đây người ta cho rằng phình động mạch não là do bẩm sinh, nhưng ngày nay người ta đã chứng minh phình động mạch não là do tổn thương vi mô của thành động mạch, do dòng chảy bất thường ở vị trí phân chia của các động mạch. Tăng huyết áp, uống nhiều rượu, hút thuốc lá và một số nguyên nhân khác như nấm ký sinh, nhiễm khuẩn, chấn thương, nghiện ma tuý đặc biệt Cocain gây viêm dẫn tới phình mạch.

Tỷ lệ mắc bệnh

Tỷ lệ mắc bệnh khoảng 1% – 2% dân số. Trong số đó ≈ 1% bị vỡ gây đột quỵ não. Nguy cơ vỡ tăng dần theo thời gian: 0,2 % trong 5 năm đầu tiên, 0,6% trong khoảng 5-10 năm, và 1,3% sau 10 năm.

Triệu chứng

Khi chưa vỡ, đa số phình mạch tồn tại không gây triệu chứng. Một số bệnh nhân có biểu hiện đau đầu kéo dài, giảm thị lực, nhìn một hình thành hai hình.

Khi phình mạch vỡ, bệnh nhân thường có cơn đau đầu đột ngột, cường độ rất dữ dội. Sau đó xuất hiện các triệu chứng: buồn nôn, đau và cứng vùng gáy, huyết áp tăng vọt. Nặng hơn, sẽ có biểu hiện rối loạn ý thức, liệt chân tay một bên, rối loạn chức năng sống và tử vong.

Xét nghiệm chẩn đoán phình động mạch não

Các bệnh viện tuyến tỉnh trở lên hiện đều đã được trang bị máy chụp cắt lớp vi tính cho phép chẩn đoán chảy máu dưới nhện. Tuy nhiên, để chẩn đoán phình mạch với vai trò là nguyên nhân gây bệnh thì cần chụp cắt lớp vi tính mạch, cộng hưởng từ mạch hoặc chụp mạch số hóa xóa nền (DSA) bằng ống thông.

Điều trị phình động mạch não

Khi phát hiện phình động mạch não chưa vỡ, tùy theo đánh giá của bác sĩ chuyên khoa đánh giá nguy cơ vỡ để lựa chọn có can thiệp hay không.

Với phình mạch đã vỡ, cần xử trí loại bỏ phình mạch khỏi hệ tuần hoàn để ngăn nguy cơ vỡ lại. Có 2 phương pháp cơ bản:

1. Can thiệp nội mạch: bác sĩ rạch da vùng bẹn bệnh nhân khoảng 5mm, luồn một ống thông đường kính 2mm vào động mạch đùi, đi qua buồng tim lên hệ động mạch não, tiếp cận vị trí phình mạch và thả lò xo kim loại vào làm bít tắc phình mạch. Đây là phương pháp ưu việt nhất, hạn chế tổn thương cho bệnh nhân. Thời điểm can thiệp tối ưu là trong vòng 72 giờ sau đột quỵ.

2. Phẫu thuật kẹp clip: bác sĩ mở cửa sổ xương sọ, phẫu thuật tìm phình mạch nằm xen lẫn cạnh tổ chức não, kẹp một clip kim loại vào cổ túi phình.

Theo khoe24h